Provisies
In Nederland geldt een provisieverbod voor beleggingsondernemingen die beleggingsdiensten verlenen aan niet-professionele beleggers. Onder MiFID II gelden daarnaast provisieregels voor dienstverlening aan professionele beleggers.
Dienstverlening aan retailbeleggers
In Nederland geldt een provisieverbod voor beleggingsondernemingen die beleggingsdiensten of nevendiensten verlenen aan niet-professionele beleggers (ook wel retailbeleggers genoemd). Dit houdt – kort gezegd – in dat beleggingsondernemingen geen geldelijke of niet-geldelijke provisies mogen ontvangen of verstrekken met betrekking tot het verlenen van een beleggingsdienst of nevendienst. Dit provisieverbod geldt ook voor buitenlandse beleggingsondernemingen met een bijkantoor in Nederland en voor (beheerders van) instellingen voor collectieve belegging in effecten (ook wel bekend als UCITS) en alternatieve beleggingsinstellingen (ook wel bekend als AIF’s), wanneer zij beleggingsdiensten verlenen aan retailbeleggers.
Dienstverlening aan professionele beleggers
Als er sprake is van individueel vermogensbeheer of onafhankelijk advies aan professionele beleggers geldt ook een provisieverbod. Voor andere vormen van dienstverlening aan professionele beleggers worden er eisen gesteld aan het betalen en ontvangen van provisie. Zo moeten de provisies de kwaliteit van de dienstverlening bevorderen en mogen ze het klantbelang niet schaden.
Voorwaarden voor research
Daarnaast gelden er onder MiFID II strikte voorwaarden voor het ontvangen van research. Research kwalificeert in beginsel als provisie, tenzij de beleggingsonderneming ervoor betaalt. Wanneer research als provisie wordt gekwalificeerd, betekent dit dat de research niet mag worden ontvangen als het provisieverbod van toepassing is. Als dit verbod niet van toepassing is (bijvoorbeeld in het geval er afhankelijk advies wordt gegeven aan een professionele belegger, zie hierboven) gelden er strengere eisen voor het betalen en ontvangen van research.
De beleggingsonderneming kan de research uit haar eigen middelen betalen, maar mag dit ook in rekening brengen bij haar klanten. Wanneer zij ervoor kiest om haar klanten te laten betalen, dan kan zij dat op 2 manieren doen: de kosten van de research direct bij de klant in rekening brengen (via een separate rekening), of deze in rekening brengen door een opslag op de transactiekosten. Aan laatstgenoemde mogelijkheid zijn wel strenge eisen verbonden. Zo moet het bedrag dat voor research in rekening wordt gebracht gebaseerd zijn op het budget dat de onderneming daarvoor heeft vastgesteld. Bovendien mag het bedrag nooit afhankelijk zijn van het transactievolume en/of de waarde van de uitgevoerde transacties.
Regels afhankelijk van type dienstverlening
Welke regels gelden met betrekking tot provisies en research is afhankelijk van het type dienstverlening dat een beleggingsonderneming aanbiedt en het type klant dat bediend wordt. Een toelichting hierop vindt u via onderstaande links.