European Market Infrastructure Regulation (EMIR)
De Europese Marktinfrastructuurverordening (EMIR) is een Europese verordening die de handel in over-the-counter (OTC)-derivaten regelt. EMIR werd in 2012 ingevoerd en heeft als doel de stabiliteit van het financiële systeem te verbeteren door de risico's van (OTC)-derivatenhandel te beperken.
De verordening beoogt de stabiliteit en transparantie van de markt te bevorderen door regels te stellen voor:
• Clearing van derivaten via een centrale tegenpartij (CCP).
• Vergunningplicht voor CCP's.
• Eisen aan onderpand en de overdraagbaarheid van posities.
De AFM houdt samen met DNB toezicht op de naleving van EMIR. Hoe de toezichtstaken zijn verdeeld, staat beschreven op de pagina Toezicht.
Per 18 juni 2019 is de AFM ook de toezichthouder op de ‘Fair, Reasonable, And Non-Discriminatory and Transparent commercial terms’ (FRANDT) bepaling. De bepaling gaat over de verplichting van aanbieders van clearingdiensten om deze diensten te leveren onder commerciële voorwaarden die worden beschouwd als eerlijk, redelijk, niet-discriminerend en transparant (FRANDT). Dit principe is bedoeld om de toegang tot clearing te vergemakkelijken, met name voor partijen die een beperkt handelsvolume in derivaten hebben en die moeilijkheden ondervinden om toegang te krijgen tot Clearing members (direct of indirect).
Belangrijkste gevolgen en verplichtingen
EMIR heeft gevolgen voor financiële ondernemingen. Twee van de belangrijkste veranderingen zijn de verplichte centrale afwikkeling en de rapportage van derivatentransacties.
EMIR heeft ook gevolgen voor niet-financiële ondernemingen. De belangrijkste zijn de rapportage van (OTC-)derivatentransacties aan Transactieregister en de vereisten aan bilaterale afwikkeling.
EMIR Refit
EMIR wordt voortdurend geëvalueerd en bijgewerkt aan de ontwikkelingen in de derivatenmark. Zo heeft de Europese Commissie in 2022 EMIR gewijzigd om de regelgeving in lijn te brengen met de laatste ontwikkelingen op de markt. Deze wijzigingen, die bekend staan als EMIR Refit, zijn van toepassing op alle partijen die betrokken zijn bij de handel in derivaten.
EMIR is dus een belangrijke regelgeving voor het toezicht op de derivatenmarkten, die voortdurend wordt geëvalueerd en aangepast om de financiële stabiliteit, transparantie en efficiëntie te waarborgen. Vanuit een toezichthoudersperspectief is het essentieel om op de hoogte te blijven van de veranderingen in EMIR en de gevolgen daarvan voor de marktdeelnemers. ESMA biedt hiervoor verschillende bronnen aan, zoals richtsnoeren, technische normen, vragen en antwoorden, opinies en rapporteren, die te vinden zijn op de ESMA website.