Europees paspoorthouders die beleggingen aanbieden

Heeft een financiële onderneming uit een land binnen de Europese Economische Ruimte (de Europese Unie + Noorwegen, Liechtenstein en IJsland) een vergunning van de toezichthouder van dat land? En wil zij ook in Nederland producten en diensten aanbieden? Dan moet zij zich registeren bij de AFM. Die onderneming krijgt dan een Europees paspoort en wordt opgenomen in het AFM-register.

Een Europees paspoort kan gelden voor verschillende soorten ondernemingen zoals verzekeraars, financieel dienstverleners of beleggingsondernemingen. Een onderneming met een Europees paspoort blijft onder het toezicht van het land van herkomst vallen. De toezichthouder in dat land heeft dan ook de toetsing gedaan.

Dat doen wij niet nog een keer en wij houden dus ook geen direct toezicht op het gedrag van buitenlandse ondernemingen met een Europees paspoort. Bij signalen over eventuele misstanden zoeken wij wel contact met de betreffende nationale toezichthouder. Een vergunning van een nationale toezichthouder is geen kwaliteitskeurmerk.

Wil je weten in welk Europees land een onderneming een vergunning heeft? Check het in ons register.

In het AFM-register staan partijen die een vergunning hebben gekregen. Dit kan een onderneming zijn die in Nederland gevestigd is, dan is sprake van een AFM-vergunning. Deze onderneming staat ook onder ons toezicht. In het register staan ook buitenlandse ondernemingen die activiteiten in Nederland ontplooien, dan hebben zij een Europees paspoort.

Bekijk ook de vraag waarom u een onderneming niet kunt vinden in ons register.

In de registers van de AFM zie je of een financiële onderneming een vergunning heeft. Ook zie je of de AFM een prospectus heeft goedgekeurd.

Geeft het register geen zoekresultaten? Dan zijn er drie mogelijkheden:

• De naam is verkeerd gespeld. Vraag bij de financiële onderneming onder welke exacte naam er een vergunning of een goedgekeurd prospectus is. Je kunt ook vragen naar het AFM-vergunningnummer.

• De aanbieder maakt gebruik van de vrijstellingsregeling. In sommige situaties geldt een vrijstelling en heeft de onderneming geen prospectusplicht (bij het aanbieden van effecten) of vergunningplicht (bij het aanbieden van beleggingsobjecten en bij het aanbieden van deelnemingsrechten in beleggingsinstellingen).
Op onze site staat meer informatie over vrijstelling prospectusplicht of vrijstelling vergunningplicht.

• Het is een illegale financiële onderneming. De onderneming hoort te beschikken over een vergunning of een goedgekeurd prospectus, maar heeft dat niet.

Raadpleeg onze waarschuwingslijst. Hier staan de bedrijven vermeld waarvan wij weten dat ze illegaal werken.

Wij adviseren geen zaken te doen met bedrijven die op deze waarschuwingslijsten staan. Neem contact op met het Meldpunt Financiële Markten als je denkt dat jij ook te maken hebt met een illegale onderneming.

De AFM kijkt of financiële ondernemingen zich aan wetten en regels houden. Als gedragstoezichthouder kijken wij hoe zij omgaan met hun klanten. Als een onderneming onder het toezicht valt van de AFM, dan kunnen wij onderzoek doen bij de onderneming bijvoorbeeld naar hoe zij hun bedrijfsvoering hebben ingericht, of hoe zij hun klanten informeren.

'Onder toezicht vallen' zegt alleen dat wij de aangewezen instantie zijn om de gang van zaken te controleren. Dat is dus iets anders dan 'onder toezicht staan' waarbij eerder moet worden gedacht aan een onderneming die zich heeft misdragen en onder curatele of onder bewind staat. Dat is hier niet aan de orde.

Ondernemingen die onder het toezicht van de AFM vallen, hebben een AFM-vergunning nadat onder meer is getoetst op deskundigheid, betrouwbaarheid en integere bedrijfsvoering. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om financieel dienstverleners, zoals verzekeraars, maar ook tussenpersonen en adviseurs.

Naast de AFM houdt ook De Nederlandsche Bank (DNB) toezicht op ondernemingen. Die staan geregistreerd in het DNB-register. Het gaat hierbij om 'prudentieel' toezicht, dat zich richt op de financiële betrouwbaarheid van financiële ondernemingen. In het register staan banken, pensioenfondsen, verzekeraars en overige instellingen waaronder beleggingsinstellingen en geldtransactiekantoren. DNB verstrekt alleen een vergunning als de onderneming financieel gezond (solvabel) is en voldoet aan voorwaarden voor goed bestuur.

Check in het ons register of de onderneming actief mag zijn. Alleen ondernemingen met een inkomend Europees paspoort mogen actief zijn in Nederland. Zonder vergunning is een onderneming illegaal actief, ga daar niet mee in zee!

De meeste beleggingsondernemingen met een Europees paspoort houden zich aan gezamenlijke Europese wet- en regelgeving. Maar wees je ervan bewust dat de AFM geen direct toezicht houdt op partijen met een Europees paspoort.

Er zijn helaas ook beleggingsondernemingen die op een ongewenste wijze werken. Ook die een Europees paspoort hebben en dus in ons register staan. Let vooral op als je in contact komt met de onderneming nadat je op een advertentie hebt geklikt op internet/social media en direct daarna wordt gebeld. (Lees meer over deze ongewenste werkwijze en bekijk de ervaringen van anderen.)

Het gaat hierbij vaak om zogenaamde brokers die jou aanbieden om bij hen te komen beleggen of traden (handelen). Bij het traden gaat het meestal om beleggingsproducten waarbij het risico dat je geld verliest heel groot is als je niet zoveel ervaring hebt met beleggen. Het gaat hierbij vaak om CFD’s. Met CFD’s speculeer je op de koers van valuta's (forex), aandelen (stock), grondstoffen (commodities), een index (zoals de AEX-index) of crypto's. Let op: je wordt geen eigenaar van die onderliggende waarde. Je koopt dus geen aandelen of crypto's, maar je sluit een contract af over hoe jij denkt dat de koers gaat bewegen.

Op het eerste gezicht lijkt dat traden niet zo ingewikkeld, maar vanwege de specifieke kenmerken van deze producten blijkt de waarde van het product zeer moeilijk te voorspellen en kent het bijzondere risico’s. Heb je niet zoveel ervaring met beleggen of weet je niet zeker welke producten een beleggingsonderneming aanbiedt? Overweeg dan om op een andere manier te gaan beleggen.

Een beleggingsonderneming is volgens de wet verplicht om de identiteit van haar klanten te controleren. Dit moet voorafgaand aan het aangaan van een dienstverlening gebeuren.

Het vragen om aanvullende informatie wanneer je een verzoek hebt gedaan om je geld op te nemen, kan een manier zijn om je aan het lijntje te houden. Laat je daarmee niet overhalen om je verzoek weer in te trekken. Je hebt recht op het geld dat op je account staat. Wel gaan daar soms nog kosten vanaf. Beleggingsondernemingen rekenen soms inactivity fees als je je account al een tijdje niet gebruikt hebt. Ook worden weleens andere kosten berekend zoals transactie- of uitstapkosten.

Kijk goed op de website van de beleggingsonderneming welke informatie zij vragen om jouw identiteit te verifiëren. Wees je ervan bewust dat jouw identiteitsgegevens kunnen worden misbruikt.

De AFM ontvangt regelmatig signalen over ondernemingen met een Europees paspoort. Dit zijn zeer uiteenlopende signalen, maar een groot deel ervan ziet op beleggingsondernemingen. Vaak gaat het hierbij om zogenaamde brokers die jou aanbieden om bij hen te komen beleggen of traden. Bij het traden gaat het meestal om beleggingsproducten waarbij het risico dat je geld verliest heel groot is als je niet zoveel ervaring hebt met beleggen. Deze beleggingsproducten worden vaak forex of CFD’s genoemd.

Heb je als Nederlandse consument een conflict of ben je benadeeld of zelfs opgelicht door een onderneming met een Europees paspoort? Neem de volgende stappen:

1. Meld de klacht bij de beleggingsonderneming zelf.
2. Meld de klacht bij de toezichthouder in het betreffende land. Krijg je geen reactie of een reactie waar je niet tevreden mee bent, leg je er dan niet bij neer. Zorg ervoor dat jouw klacht blijft openstaan! Vraag regelmatig om een statusupdate. In de IOSCO-lijst vind je alle toezichthouders.
3. Meld de klacht bij de financieel ombudsman in het betreffende land. Een financiële onderneming met een Europees paspoort hoeft zich niet aan te sluiten bij het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening (Kifid) in Nederland. Je bent dus mogelijk afhankelijk van de klachtenprocedures in het land waar de onderneming gevestigd is. Bij een eventueel faillissement geldt bovendien niet de Nederlandse wet, maar de wetten en regels van het land dat de vergunning heeft verleend. Zie het overzicht met financiële ombudsmannen/geschilorganen in alle EU-lidstaten.
4. Meld het de AFM. Als de AFM constateert dat een onderneming zich niet aan wet- en regelgeving houdt, kan de AFM dat mogelijk onder de aandacht brengen bij de bevoegde toezichthouder. Een melding bij de AFM kan via ons contactformulier.
5. Ben je opgelicht? Doe dan ook altijd aangifte bij de politie.

Daarnaast kun je vanuit Nederland een juridische procedure starten. Ga op internet op zoek naar een Nederlands advocatenkantoor dat ervaring heeft met procedures tegen buitenlandse beleggingsondernemingen/brokers. Als er meer gedupeerden zijn kan er mogelijk een collectieve procedure worden gevoerd.

Lees meer over wat je kunt doen als je opgelicht bent door een onderneming met een Europees paspoort.

Alleen als feitelijk aantoonbaar is dat de beleggingsonderneming in jouw situatie niet volgens de regels heeft gewerkt, maak je kans om geld terug te krijgen.

Een voorbeeld: heb je geïnvesteerd in Contracts for Difference (CFD’s)? Dan gelden er beperkingen voor de hefbomen waarmee een consument kan handelen. Heel hoge hefbomen zijn alleen toegestaan als de onderneming expliciet heeft gevraagd en onderzocht of jij een professionele belegger bent. Is dat niet gebeurd, dan heb je een reden om een klacht in te dienen.

In sommige gevallen moeten beleggingsondernemingen geld reserveren om beleggers te compenseren naar aanleiding van besluiten van buitenlandse toezichthouders. Als je te maken hebt met een onderneming uit bijvoorbeeld Cyprus, bekijk dan de openbare besluiten van Cysec (de toezichthouder in Cyprus) en de toezeggingen die gedaan zijn door de ondernemingen.

Heb je geld overgemaakt naar een onderneming zonder vergunning? Hou er rekening mee dat je je geld kwijt bent. Herken de werkwijze en lees wat je kunt doen als je bent opgelicht door zo’n illegale onderneming.