Nieuws 16/02/23

Bewustere inrichting online beleggingsplatforms noodzakelijk

De manier waarop een online beleggingsplatform is ingericht, heeft effect op het gedrag van beleggers. De Autoriteit Financiële Markten (AFM) heeft verschillende beleggingsplatforms bekeken om een beeld te krijgen van de inrichting en de mogelijke sturing die hiervan uitgaat. Een keuzeomgeving kan verstandige beleggingskeuzes bevorderen of juist leiden tot minder goede keuzes. De AFM vindt het daarom belangrijk dat beleggingsondernemingen hier bewust rekening mee houden bij de inrichting van hun platform.

Verkennend onderzoek naar inrichting van beleggingsplatform

Uit eerder onderzoek bleek dat veel execution-only-beleggers suboptimale beleggingskeuzes maken. Dit gedrag kan (mede) voortkomen uit sturing in de online keuzeomgeving. Daarom heeft de AFM in 2022 bij een aantal beleggingsondernemingen een verkennend onderzoek gedaan naar de wijze waarop het online beleggingsplatform tot stand komt en is ingericht. Hierbij werd het platform zelf geobserveerd, maar ook de berichten die klanten van deze beleggingsondernemingen ontvangen. De inzichten uit dit verkennend onderzoek staan in het rapport ‘Observing online investment platforms – An exploratory study into guiding investor behaviour’.

Beïnvloeding keuzes van beleggers

We hebben verschillende elementen opgemerkt die de keuzes van beleggers kunnen beïnvloeden. Bijvoorbeeld het gebruik van standaardinstellingen (defaults) voor het storten van geld op de beleggingsrekening. Sommige platforms bieden een directe bankoverschrijving (via iDeal) aan als standaard manier om geld te storten, wat beleggers aanmoedigt om te handelen met geld dat ze echt hebben. Terwijl andere platforms standaard een creditcardbetaling aanbieden, wat beleggers aanmoedigt om te beleggen met geleend geld.

Een ander voorbeeld is de manier waarop de ‘keuzeset’ is vormgegeven. Sommige platforms tonen in eerste instantie niet alle beleggingscategorieën. Door de weergegeven categorieën te beperken, voorkomen platforms dat de aandacht van beleggers wordt getrokken naar risicovollere instrumenten waarin ze (nog) niet kunnen handelen of die misschien minder geschikt voor ze zijn. Met deze vorm van structureren van de keuzeset kunnen beleggingsondernemingen voorkomen dat producten structureel buiten de doelgroep worden verkocht. Daarmee kan worden voldaan aan de productgovernancevereisten.

Onderzoeksrapport ondersteunt gesprek over inrichting beleggingsplatform

De manier waarop het platform (de keuzeomgeving) is ingericht, heeft effect op de keuzes die beleggers maken. Een goed ontworpen keuzeomgeving kan verstandige beleggingskeuzes bevorderen. Het is belangrijk dat beleggingsondernemingen hier rekening mee houden bij de inrichting van hun platforms.

De AFM deelt dit rapport met andere Europese toezichthouders en beleidsmakers om daarmee de discussie over de inrichting van beleggingsplatforms te voeden.