Waar moeten beursgenoteerde ondernemingen op letten bij hun verslaggeving over 2022?

De benoemde aandachtspunten zijn belangrijk voor de beursgenoteerde ondernemingen die hun verslaggeving over 2022 opstellen, maar ook voor de auditcommissies die toezicht houden op het verslaggevingsproces en accountantsorganisaties die de controle op de verslaggeving uitvoeren. De AFM baseert zich bij de aandachtspunten onder meer op bevindingen uit thematisch onderzoek in 2022 naar de connectiviteit in de verslaggeving.

Zorg voor samenhangende en volledige informatie in de niet-financiële verklaring

Grote beursgenoteerde ondernemingen met meer dan 500 medewerkers moeten een niet-financiële verklaring opnemen in hun bestuursverslag. Die verklaring gaat onder meer over hoe een onderneming omgaat met het milieu, mens en corruptie. De AFM verwacht dat ondernemingen in hun verslaggeving over alle materiële onderwerpen samenhangende en volledige (beleids)informatie opnemen mét relevante prestatie-indicatoren. Zij kunnen hiervoor gebruikmaken van Europese richtsnoeren.

Presenteer alternatieve prestatiemaatstaven duidelijk en transparant

Het is belangrijk dat ondernemingen duidelijke informatie opnemen over alternatieve prestatiemaatstaven (APM). Dat zijn bijvoorbeeld EBITDA, nettoschulden en assets under management. Maar ook financiële maatstaven die relateren aan ESG-aspecten, zoals groene omzet en groene CAPEX. Een APM is een financiële maatstaf van historische of toekomstige financiële prestaties, financiële posities of kasstromen (tenzij de APM wettelijk is bepaald, zoals wettelijke kapitaalvereisten). Ondernemingen moeten de Europese richtsnoeren over alternatieve prestatiemaatstaven toepassen om deze duidelijk en transparant te presenteren. Dat bevordert de vergelijkbaarheid, betrouwbaarheid en begrijpelijkheid van deze informatie voor de gebruikers ervan.

Connectiviteit tussen toelichtingen over niet-financiële informatie en cijfers in jaarrekening

Beleggers, analisten en andere belanghebbenden richten zich in toenemende mate op de gevolgen van ESG-aspecten, zoals klimaatverandering, op de financiële prestaties en positie van ondernemingen. De AFM verwacht in de verslaggeving connectiviteit tussen de informatie in de niet-financiële verklaring en de informatie in de andere onderdelen van de financiële verslaggeving, waaronder de jaarrekening. Dat helpt beleggers bij het maken van (economische) beslissingen. De AFM beoordeelt vooral hoe ondernemingen hun net-zero-doelstellingen en scope-3-toelichtingen presenteren.

Duidelijke en concrete toelichting bij net-zero-doelstellingen

Ondernemingen drukken hun klimaatdoelen vaak uit in net-zero- of CO2-neutrale doelstellingen. Veel ondernemingen maken echter niet duidelijk hoe zij deze doelstellingen denken te realiseren of wat de relatieve impact van genomen maatregelen zijn. De AFM verwacht dat ondernemingen expliciet en specifiek toelichten hoe zij hun doelstellingen willen behalen en wat de concrete bijdrage is van hun maatregelen. Ook moeten zij duidelijk zijn over onzekerheden bij de effectiviteit en haalbaarheid ervan.

Toelichting over broeikasgasemissies vanuit scope 3 van internationale standaarden

Bij het opstellen van klimaatdoelstellingen gebruiken ondernemingen de scopes uit het Green House Gas Protocol om hun broeikasgasemissies en reductiedoelstellingen te kwantificeren. Veel ondernemingen beperken zich daarbij tot toelichtingen van scope 1 en 2, die (in)directe CO2-uitstoot vanuit de onderneming zelf meenemen. De AFM dringt er bij ondernemingen op aan ook een toelichting vanuit scope 3 op te nemen in hun verslaggeving. Scope 3 betreft de emissies die voortkomen uit activiteiten buiten de onderneming maar in de waardeketen, zowel upstream naar de onderneming (onder meer door leveranciers) als downstream (naar klanten). Ook het gebruik van leaseauto’s en vliegreizen behoort hiertoe. Scope 3-emissies veroorzaken meestal het grootste deel van de CO2-uitstoot.

ESMA: relevante klimaatgerelateerde informatie en impact macro-economische omstandigheden

Europees toezichthouder ESMA heeft recent ook haar jaarlijkse statement uitgebracht met verslaggevingsonderwerpen waar zij en nationale toezichthouders op zullen letten bij verslaggeving over 2022. Net als de AFM benadrukt ESMA het toenemende belang van duidelijke, relevante klimaatgerelateerde informatie en de connectiviteit tussen de niet-financiële verklaring en de informatie in de andere onderdelen van de financiële verslaggeving, waaronder de jaarrekening. Daarbij wijst ESMA op het belang van evenwichtige rapportering en het geven van duidelijke toelichtingen over transitieplannen, maatstaven en doelstellingen.

De AFM en ESMA dringen er bij ondernemingen voorts op aan om duidelijk te zijn over de impact van macro-economische omstandigheden. Dat zijn bijvoorbeeld de naweeën van de coronacrisis, stijgende rente, (hyper)inflatie en de geopolitieke omstandigheden.