Verhoging pensioenen: generatie-effecten ontbreken soms, en dat mag niet

Zo’n 40 pensioenfondsen hebben gemeld gebruik te maken van de tijdelijke mogelijkheid tot verhoging van de pensioenen. Dat kan tussen 1 juli 2022 en 1 januari 2023. Vanaf een beleidsdekkingsgraad van 105% mogen fondsen pensioenen verhogen, als ze aan de voorwaarden uit de wet voldoen. Na oktober hebben meer fondsen bekendgemaakt de pensioenen te gaan verhogen. Deze zijn nu nog niet meegenomen in dit onderzoek, en worden meegenomen in een mogelijk vervolgonderzoek.

Herverdeling van jong naar oud

Van de ongeveer 40 genoemde fondsen heeft de AFM informatie ontvangen over de verhoging. Uit een eerste analyse daarvan blijkt dat een aantal fondsen de generatie-effecten niet inzichtelijk heeft gemaakt. ‘Vanuit het oogpunt van evenwichtige communicatie vinden wij het belangrijk dat fondsen die effecten duidelijk communiceren’, zegt Anne de Groot, manager van het pensioenteam van de AFM. Wettelijk moeten fondsen per geboortejaar laten zien (hóé mogen ze zelf weten) wat het kwantitatieve financiële effect is, en dat ook toelichten. ‘Zeker met de dubbelcijferige verhogingen die we de laatste weken bij sommige fondsen zien, is er sprake van herverdeling van jong naar oud en dient hier evenwichtig over gecommuniceerd te worden aan alle deelnemers. Dus niet alleen de gepensioneerden’, zegt De Groot.

Leg uit waarom verhoging evenwichtig is

Veel fondsen melden weliswaar dat ze bij het besluit de belangen van alle deelnemers evenwichtig hebben afgewogen, maar leggen helaas niet uit waarom ze de keus tot (ruime) verhoging evenwichtig vinden. En we constateren ook dat de manier waarop fondsen deelnemers informeren niet altijd evenwichtig is: ze melden wel het goede nieuws prominent, maar naar de negatieve financiële effecten moeten deelnemers goed zoeken. Dat het fonds van plan is om zelf in te varen, zien we ook niet altijd terug in de informatie, terwijl dat een voorwaarde is om van de regeling gebruik te mogen maken.

Optreden bij normschendingen

Wij verwerken de inzichten in een rapport dat wij in januari publiceren. Dat rapport geeft meer uitleg over hoe fondsen correct, duidelijk, evenwichtig en tijdig kunnen communiceren over de tijdelijke mogelijkheid tot verhoging. ‘Voor die tijd kunnen fondsen hun communicatie toetsen aan de wet, die is redelijk expliciet’, aldus De Groot. Ook bij de pensioenfondsen die na oktober besloten de pensioenen tijdelijk te verhogen, zullen wij een onderzoek starten. Wij komen in 2023 met een nieuw informatieverzoek. Fondsen die in de communicatie aan deelnemers niet voldoen aan de gestelde eisen, kunnen van ons een normoverdragende of een waarschuwingsbrief verwachten.

Meer informatie