Artikel 18/04/23

Onderzoek naar ‘derde pijler’: drempels voor consumenten

Individuele pensioenproducten (de ‘derde pijler’) kennen verschillende drempels voor consumenten, zo blijkt uit onderzoek van de AFM. Mogelijk daardoor bouwen relatief weinig mensen pensioen op via de derde pijler. Wij roepen aanbieders op de pensioensector op om de bekendheid te vergroten. Aanbieders van derdepijlerproducten kunnen de toegankelijkheid en vergelijkbaarheid verbeteren.

Ongeveer een kwart van alle werkenden in Nederland bouwt geen pensioen op in de tweede pijler. Dat geldt voor een groot deel van de zzp’ers (ongeveer 900.000). Maar er is een even groot aantal mensen in loondienst dat geen pensioen opbouwt (de ‘witte vlek’). Daarnaast zijn er werkenden in loondienst die heel beperkt pensioen opbouwen via de tweede pijler (de ‘grijze vlek’). In de Wet toekomst pensioenen (Wtp) is opgenomen dat het aantal werkenden in de witte vlek binnen 5 jaar moet zijn gehalveerd.

Fiscaal verruiming

Werkenden die in de tweede pijler weinig of geen pensioen opbouwen, kunnen dat zelf doen via een product of dienst in de derde pijler. Aanbieders van zulke fiscaal-gefaciliteerde proposities zijn verzekeraars, banken, beleggingsondernemingen en beleggingsinstellingen (fondsen). De mogelijkheid om pensioenkapitaal op te bouwen wordt flink verruimd met de komst van de Wtp: van maximaal 13,3% naar 30% van de premiegrondslag.

Weinig animo

Toch bouwen maar weinig Nederlanders individueel pensioen op, blijkt uit 2 onderzoeken die wij hebben uitgevoerd. 5 procent van de werknemers en 11 procent van de zelfstandigen heeft in 2020 een bedrag ingelegd in de derde pijler. Bovendien blijken de inlegde bedragen vaak gering. Ouderen en mensen met hogere inkomens maken relatief het vaakst gebruik van de fiscale mogelijkheden in de derde pijler.

Matige vergelijkbaarheid

Wij constateren een aantal drempels in de markt voor derde pijler. Veel mensen kennen de mogelijkheid überhaupt niet. Anderen vinden het lastig om uit te rekenen hoeveel ze fiscaal mogen inleggen in een jaar. En de producten en diensten zijn onderling moeilijk vergelijkbaar; net als kosten en rendementen. Wij roepen de financiële sector op om te werken aan de bekendheid, toegankelijkheid en vergelijkbaarheid van de derde pijler. Ook kunnen pensioenuitvoerders in de tweede pijler deelnemers wijzen op de mogelijkheid zelf aanvullend pensioen op te bouwen, wanneer de pensioenopbouw via de werkgever lager is dan fiscaal toegestaan.