Pensioenverzekeringen
Als financieel dienstverlener kunt u een werkgever of een consument adviseren over een pensioenverzekering of daarbij bemiddelen. De geschiktheid van uw advies en de kwaliteit van de bemiddeling is daarbij belangrijk. De AFM geeft richting aan de kwaliteit van pensioenadvies en bemiddeling en houdt hier toezicht op. We letten er hierbij op dat het belang van de klant centraal staat.
Pensioenadvies aan werkgevers
De AFM streeft naar duurzaam financieel welzijn voor consumenten. Een goed pensioen draagt daaraan bij. Zowel de werkgever als de werknemer is voor een goed pensioen afhankelijk van goed advies aan de werkgever. Om pensioenadviseurs bij hun adviespraktijk te ondersteunen, heeft de AFM in juli 2023 de ‘Leidraad tweedepijler pensioenadvies’ geactualiseerd. Deze leidraad vervangt een eerdere versie uit 2018. De AFM vraagt pensioenadviseurs om met de geactualiseerde leidraad rekening te houden in hun pensioenadviespraktijk.Leidraad tweedepijler pensioenadvies
De leidraad geeft een nadere duiding van de Wet op het financieel toezicht (Wft), specifiek voor de eerste drie fases van het pensioenadvies-proces: inventariseren, analyseren en adviseren. Het advies kan betrekking hebben op een nieuw pensioenproduct of een pensioenregeling en het verlengen, oversluiten of aanpassen van een bestaand pensioen. Deze vernieuwde leidraad is in lijn gebracht met de komst van de nieuwe Pensioenwet. Specifieke aandachtspunten voor advisering tijdens de periode van de pensioentransitie zijn opgenomen in een tijdelijke transitiebijlage. Daarnaast is een aantal adviesthema’s aan de leidraad toegevoegd, waaronder keuzebegeleiding, het proces van collectieve waardeoverdracht, een pensioen met beperkte opbouw en duurzaamheid.
Pensioenadviseur verantwoordelijk
Voor het tot stand komen van deze leidraad heeft de AFM diverse brancheorganisaties geconsulteerd. De geactualiseerde leidraad biedt voldoende handvatten voor het geven van advies en de normen zijn uitvoerbaar. De pensioenadviseur is verantwoordelijk voor het advies en het toepassen van de normen op de individuele situatie van een werkgever. De AFM verwacht daarom dat de leidraad wordt toegepast.
Pensioenadvies tijdens de pensioentransitie
Pensioenadviseurs spelen een belangrijke rol in de overgang naar het nieuwe pensioenstelsel. Een tijdige en zorgvuldige transitie vraagt om een nauwe samenwerking met pensioenuitvoerders (vooral met verzekeraars en ppi's). Dat is een belangrijke conclusie uit de gesprekken die de AFM met pensioenadviseurs voerde in de eerste helft van 2024.
De AFM heeft met pensioenadviseurs gesproken over hun rol en de uitdagingen bij de advisering tijdens de pensioentransitie. De inzichten uit hun adviespraktijk en samenwerking met pensioenuitvoerders leverden vier belangrijke conclusies op:
- Adviseur en uitvoerder: stel elkaar in staat de werkgever tijdig en zorgvuldig te bedienen
- Tijdige besluitvorming werkgever: activatie en planning door adviseur en uitvoerder samen
- Informeren van werknemers over keuzes: de adviseur en uitvoerder hebben beiden een rol
- Maatwerkadvies op basis van 4:23 Wft: is ook tijdens de transitie mogelijk
Informeren van deelnemers over een collectieve waardeoverdracht
De pensioenadviseur kan in opdracht van een werkgever activiteiten uitvoeren om een collectieve waardeoverdracht (CWO) voor zijn werknemers mogelijk te maken. Het tijdig informeren van werknemers over de gevolgen voor de persoonlijke pensioensituatie van een eventuele overdracht op grond van vooral artikel 83 Pensioenwet (Pw) is een essentiële activiteit. De werknemer heeft dan namelijk adequate gepersonaliseerde informatie nodig om een bewuste keuze te kunnen maken voor een waardeoverdracht. In onze Leidraad informatieverstrekking bij collectieve waardeoverdracht van pensioen van 1 januari 2021 geven wij uitgangspunten voor het informeren van werknemers. De leidraad ziet op het informeren van werknemers bij een CWO op grond van artikel 83 Pw en 84 Pw.
Samenwerking pensioenadviseur, werkgever en pensioenuitvoerders essentieel
Werknemers hebben voor het maken van een bewuste keuze over een waardeoverdracht informatie nodig van in ieder geval twee pensioenuitvoerders. De pensioenadviseur is veelal degene die deze informatie samenbrengt, en namens de werkgever in een brief deelt met werknemers. Het komt ook voor dat pensioenuitvoerders rechtstreeks werknemers informeren. De AFM moedigt een nauwe samenwerking aan tussen alle partijen die bij een CWO betrokken zijn om de werknemer adequaat te informeren. Het tijdig en adequaat informeren van werknemers is een gedeelde verantwoordelijkheid.
Pensioenadvies aan consumenten
Ook wanneer u een consument bemiddelt bij of adviseert over een derde pijler pensioenproduct of een direct ingaand vast of variabel pensioen is het van belang dat de consument kan vertrouwen op een goed pensioen. De AFM heeft in haar toezicht ook aandacht voor de advisering en bemiddeling bij deze producten.
Vergunning en vakbekwaamdheidseisen
Voor advies en bemiddeling in pensioenverzekeringen in de tweede en derde pijler is een vergunning nodig. Daarnaast moeten medewerkers die contact hebben met klanten voldoen aan vakbekwaamheidseisen.
Voor advies in pensioenverzekeringen zijn andere vakbekwaamheidseisen van toepassing dan voor advies in vermogensopbouwproducten.