Dit bericht is ouder dan drie jaar. De inhoud is daarom mogelijk niet meer actueel.
Marktschokken coronacrisis tonen liquiditeitsrisico vermogensbeheerders
In maart 2020 nam de volatiliteit op de financiële markten fors toe als gevolg van de COVID-19 uitbraak en de bijbehorende lockdownmaatregelen. Heftige bewegingen op de rente- en valutamarkt resulteerden in die periode in aanzienlijke margin calls in derivatenportefeuilles van Nederlandse vermogensbeheerders. De liquiditeitsdruk die daaruit volgde vormde een forse uitdaging voor de beheerders. Dat blijkt uit een data-analyse van de AFM bij vijf Nederlandse beheerders van derivatenportefeuilles.
In het kort
• Nederlandse vermogensbeheerders beheren grote derivatenportefeuilles
• Beheerders liepen bij margin calls in maart 2020 tegen liquiditeitsgrenzen aan
• Opkoopprogramma ECB voorkwam groter gevaar
• Heftiger stressscenario laat serieuzere liquiditeitskwesties zien, blijkt uit analyse
• De AFM vraagt aandacht voor extra waarborgen en verbeteringen in de markt
Nederlandse vermogensbeheerders beheren grote derivatenportefeuilles
Nederlandse vermogensbeheerders beheren grote derivatenportefeuilles voor het afdekken van het rente- en valutarisico van onder andere pensioenfondsen. Beheerders moeten snel liquiditeit kunnen creëren om aan de margin calls te voldoen en staan zodoende bloot aan liquiditeitsrisico.
Beheerders liepen bij margin calls in maart 2020 tegen liquiditeitsgrenzen aan
Uit de AFM-analyse blijkt dat beheerders bij het voldoen aan de margin calls tegen de grenzen van hun liquiditeitsreserves aanliepen. Uiteindelijk is het goed afgelopen. Beheerders konden tijdig liquiditeit vinden, maar onttrokken daarmee wel een significante hoeveelheid liquiditeit uit geldmarkten.
Opkoopprogramma ECB voorkwam groter gevaar
Als de Europese Centrale Bank (ECB) in maart 2020 niet het extra opkoopprogramma PEPP (Pandemic emergency purchase programme) had geïntroduceerd, dan was de liquiditeitsdruk bij beheerders verder toegenomen. Dit had bij verder toenemende marktstress de stabiliteit op de financiële markten in gevaar gebracht.
Heftiger stressscenario laat serieuzere liquiditeitskwesties zien, blijkt uit analyse
Uit een hypothetisch stressscenario in het onderzoek, namelijk een heftigere stresssituatie dan tijdens de COVID-19 uitbraak, blijkt dat het twijfelachtig is of de geldmarkten de extra benodigde liquiditeit hadden kunnen bieden.
De AFM vraagt aandacht voor extra waarborgen en verbeteringen in de markt
De situatie in maart 2020 roept vragen op die verdere studie naar extra waarborgen en verbeteringen in de markt rechtvaardigen.
• Ten eerste vraagt de AFM zich af of de verhouding tussen de liquiditeitsreserves en de rente- en wisselkoersgevoeligheid van derivatenportefeuilles niet beter geborgd dient te worden. Deze verhouding zou de balans moeten zoeken tussen de kosten van liquiditeit en de beheersbaarheid van het liquiditeitsrisico.
• Daarnaast zijn hervormingen van geldmarkten gewenst. De Financial Stability Board (FSB) en de European Systemic Risk Board (ESRB) hebben al initiatieven genomen om regelgeving voor geldmarktfondsen te herzien. Ook pleit de AFM voor voldoende aandacht van beleidsmakers voor andere delen van de geldmarkt, zoals de repomarkt.
• Tot slot vraagt de AFM zich af op welke wijze de liquiditeitsvraag vanuit margin calls kan worden verminderd, bijvoorbeeld door ook obligaties in te kunnen zetten of door de volatiliteit van margin calls te verminderen.
Het onderzoek is in de vorm van een Occasional Paper met de titel 'Liquiditeitsrisico van margin calls in maart 2020. Een analyse van derivatenportefeuilles van Nederlandse vermogensbeheerders.'
Contact bij dit artikel
Wilt u het laatste nieuws van de AFM ontvangen?
Schrijft u zich dan in voor onze nieuwsbrief, dan houden wij u op de hoogte.