Nieuws 31/10/24

Grote stijging in aantal AIFM-light-beheerders

Het aantal beheerders van beleggingsinstellingen dat valt onder de Alternative Investment Fund Managers Directive (AIFM)-light (light populatie) is de afgelopen 5 jaar met bijna 50% gestegen tot 747. Het beheerd vermogen van de light-populatie groeide met 75% tot bijna €26 miljard. Het aantal light-fondsen verdubbelde in dezelfde periode. Dat blijkt uit een verkennend onderzoek van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) naar de populatie van AIFM-light beheerders.

In het kort

In Nederland meeste AIFM-light beheerders, met hoog beheerd vermogen
In klantenkring AIFM-light veel retailbeleggers, in vergelijking met de AIFM-vergunninghouders vaak uit buitenland
AIFM-light beheerders hebben minder verplichtingen

Aanleiding voor het onderzoek was een significante stijging van het aantal light-beheerders dat zich bij de AFM heeft geregistreerd. AIFM-light beheerders van beleggingsinstellingen zijn vrijgesteld van de verplichting om over een AIFM-vergunning te beschikken. Dit betreft kleine beheerders die maximaal €100 miljoen onder beheer hebben, en in bepaalde gevallen maximaal €500 miljoen. Wij constateren in ons rapport dat de light-populatie in verschillende opzichten sterk afwijkt van de populatie beheerders met een AIFM-vergunning.

In Nederland meeste light-beheerders, met hoog beheerd vermogen

Nederland had in 2023 van de 6 door ons onderzochte EU-lidstaten de meeste light-beheerders, namelijk: 747. Wel is ook in andere lidstaten sinds 2020 een grote groei te zien. Het totaal beheerd vermogen van light-beheerders lag in 2022 in Nederland een stuk hoger dan in andere lidstaten. Alleen in Duitsland lag het beheerd vermogen hoger dan in Nederland.

In klantenkring AIFM-light veel retailbeleggers, in vergelijking met AIFM-vergunninghouders vaak uit buitenland

Opvallend is dat 44% van het vermogen dat light-beheerders beheren afkomstig is van retailbeleggers. Light-beheerders mogen slechts onder bepaalde voorwaarden aan retailbeleggers aanbieden. Bij AIFM-beheerders met een vergunning is dat 3%. Verder blijkt dat in vergelijking met de fondsen van AIFM-vergunninghouders een significant groter deel van het geïnvesteerd vermogen van in light-fondsen afkomstig is van beleggers gevestigd in het buitenland. We zien verder dat de light populatie vooral in private equity investeert.

AIFM-light beheerders hebben minder verplichtingen

Sinds 2019 registreren zich jaarlijks gemiddeld circa 60 nieuwe light-beheerders bij ons. Wanneer een beheerder onder het light-regime valt, houden wij vanwege de vrijstelling van de vergunningplicht geen gedragstoezicht op grond van de Wet op het financieel toezicht (Wft). Dit betekent onder andere dat we de beleidsbepalers niet toetsen en dat veel regels ter bescherming van beleggers niet van toepassing zijn op light-beheerders. Wel moeten light-beheerders voldoen aan meerdere doorlopende verplichtingen, waaronder naleving van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) en de naleving van de Sanctiewet 1977 (Sw). Ook moeten zij op basis van de Wft jaarlijks aan ons rapporteren. Deze door light-beheerders verstrekte informatie vormt de basis voor dit rapport (pdf, 290 kB).