Communicatie over pensioenverlagingen moet persoonlijk zijn

In het kort

• Communicatie vaak niet begrijpelijk en niet evenwichtig
• Pensioenfondsen moeten persoonlijk informeren over gevolgen verlagingen
• Deelname aan Vrijstellingsregeling beter onderbouwen

Het AFM-onderzoek bestond uit drie deelonderzoeken. Het eerste vond plaats bij 5 pensioenfondsen die in 2020 hun deelnemers mogelijk moesten informeren over verlaging van pensioenaanspraken en –rechten. Verder heeft de AFM de communicatie onderzocht van 33 pensioenfondsen die in 2020 het opbouwpercentage hebben verlaagd, voornamelijk bij collectieve beschikbare premieregelingen (CDC). Als derde hebben we gekeken naar de communicatie van pensioenfondsen die gebruik maakten van de Vrijstellingsregeling.

Communicatie vaak niet begrijpelijk en niet evenwichtig

Hoewel we bij verschillende pensioenfondsen goede voorbeelden aantroffen van persoonlijke en evenwichtige berichtgeving, constateerden we bij de meeste onderzochte partijen tekortkomingen in de communicatie naar deelnemers over de verlagingen. De communicatie was in veel gevallen niet begrijpelijk genoeg voor leken zonder pensioenkennis, bijvoorbeeld door gebruik van jargon. Ook was de informatie over de aanpassing niet altijd ‘evenwichtig’: de fondsen legden niet goed uit waarom de verlaging nodig was. 

Pensioenfondsen moeten persoonlijk informeren over gevolg verlagingen

De AFM zag ook dat veel pensioenfondsen hun deelnemers niet persoonlijk hebben geïnformeerd over de versobering van hun pensioenregeling. Terwijl zulke versoberingen grote consequenties kunnen hebben voor wat deelnemers na pensionering te besteden hebben. De AFM vindt het onwenselijk dat pensioenfondsen berichtgeving hierover enkel opnemen in een digitale nieuwsbrief of krant.

Deelname aan Vrijstellingsregeling beter onderbouwen

Ook bij de vijf onderzochte pensioenuitvoerders die deelnamen aan de Vrijstellingsregeling, was de onderbouwing doorgaans zeer beperkt en de berichtgeving te technisch. Pensioenfondsen in een lastige financiële positie mogen een beroep doen op de Vrijstellingsregeling om kortingen op korte termijn te voorkomen. De AFM verwacht dat pensioenfondsen uitleggen waarom deelname aan de Vrijstellingsregeling in het belang is van deelnemers en pensioengerechtigden.

Blijvende aandacht van de AFM

Uiterlijk op 1 januari 2026 gaan pensioenfondsen over naar een nieuw pensioenstelsel. Daarin zijn pensioenuitkeringen veelal variabel. Dit betekent dat het jaarlijks verlagen of verhogen van de pensioenuitkering het nieuwe normaal wordt. Als pensioenfondsen deelnemers daarover niet goed informeren, kan dat leiden tot verlies van vertrouwen en teleurstellingen. Daarom heeft dit onderwerp de komende jaren blijvend de aandacht van de AFM.

Meer informatie