Stefanie de Beer

Aflossingsvrije hypotheken

Het beschermen van kwetsbare consumenten is een van onze prioriteiten bij de AFM. We merkten de laatste jaren dat informeren over risico’s niet voldoende was om consumenten te beschermen. Dus gaan we op zoek naar wat er nog meer nodig is. We onderzoeken het daadwerkelijke gedrag van consumenten en nemen dat als uitgangspunt bij het bedenken van een oplossing, die we vervolgens zo goed mogelijk gaan toetsen.

Een goed voorbeeld van onze aanpak zijn de aflossingsvrije hypotheken die nog veel Nederlanders bezitten. Sommigen van hen lopen risico omdat ze alleen rente betalen over hun hypotheek en niet aflossen. Voorheen zouden we tegen de banken zeggen: jullie moeten klanten informeren over dit risico. Maar we weten uit ervaring dat als banken een brief sturen hierover, mensen niet in actie komen. Dus vragen we banken om andere manieren te verzinnen. Consumenten lijken bijvoorbeeld eerder geneigd tot aflossen als dat niet leidt tot hogere maandlasten. De huidige lage rentestand biedt hiertoe mogelijkheden.

Samen met de sector

Binnen dit project werkten we samen met ING en Florius aan 2 experimenten: ‘Wat zijn manieren om mensen meer te laten aflossen?’ en ‘Wat zijn manieren om mensen meer advies te laten inwinnen?’ Vanuit een wetenschappelijke benadering gaven we controlegroep A de traditionele benadering en toetsgroep B een alternatieve benadering. Ons uiteindelijke doel is dat banken zelf ook met andere ogen naar consumenten gaan kijken en dus met andere oplossingen komen dan mensen via een standaardbrief informeren.

Behavioral finance

Binnen dit vakgebied is er ontzettend veel onderzoek gedaan maar niet altijd in de praktijk. Daarom zetten we bij de AFM experimenten op met marktpartijen om vast te stellen of de bedachte oplossing echt bijdraagt aan het verkleinen van het probleem in een bepaalde context. Mijn achtergrond in behavioral finance komt hierbij goed van pas. Dingen die je op de universiteit in een lab-setting moest onderzoeken, kun je bij de AFM in de praktijk toetsen met echte data van echte mensen. Met die onderzoeken dragen we bovendien bij aan betere beslissingen door consumenten. We gebruiken wetenschappelijke methoden om financiële beslissingen in de praktijk te verbeteren. Die koppeling tussen onderzoek en praktijk maakt de AFM voor mij een unieke werkomgeving.